Gezinskaart voorouders Leni Eijkelestam - Persoonsblad
Gezinskaart voorouders Leni Eijkelestam - Persoonsblad
Naamder Karolingen, Lotharius Ii
Geboren datumcirca 835
Overlijden datum8 augustus 869 Leeftijd: 34
Overlijden plaatsPiacenza (I)
Memooverleden aan malaria op de terugreis van Rome
Moedervan Tours, Irmgard (ca 805-851)
Partners
Geboren datumcirca 840
Overlijden datumna 869 Leeftijd: 29
Overlijden plaatsRemiremont
Begraven plaatsRemiremont
MemoAbdij
KinderenGisela (ca 862-907)
Geboren datumvoor 840
Overlijden datumna 869 Leeftijd: 29
Overlijden plaatsMetz, Frankrijk
MemoAbdij van Sint-Glossinde
Huwelijk datumnovember 855
Notitie behorende bij Lotharius Ii der Karolingen
Lotharius II (ca. 835 - bij Piacenza, 8 augustus 869) was koning van het Koninkrijk Lotharingen.

Verdeling van het Middenrijk

In 855 verdeelde keizer Lotharius I zijn rijk onder zijn drie zoons. Lotharius was de tweede zoon en had dus geen recht op de keizerskroon van zijn vader. Er ging een hooglopende twist aan de deling vooraf omdat Lotharius' oudere broer Lodewijk die Italië kreeg, ook gebieden ten noorden van de Alpen wilde krijgen, terwijl Lotharius vond dat de minderjarige en ziekelijke jongste broer Karel geen eigen koninkrijk moest krijgen. Lotharius kreeg steun van Lodewijk de Duitser en Karel kreeg steun van Karel de Kale, waarna de verdeling werd bezegeld. De verdeling staat bekend als het Verdrag van Prüm. Na de verdeling trouwde Lotharius met Theutberga, dochter van Boso van Arles die grote bezittingen had in het westen van Zwitserland, wat strategisch was ten opzichte van zowel Italië als Bourgondië. In 856 bevestigden de drie broers de verdeling in Orbe.

Erfopvolging

De hele regering van Lotharius werd gedomineerd door één onderwerp: zijn kinderloze huwelijk met Theutberga. Lotharius had wel kinderen, bij zijn minnares Waldrada met wie hij al voor 855 een erkende relatie had (maar geen kerkelijk huwelijk), maar die waren buitenechtelijk en konden dus niet het koninkrijk van Lotharius erven. Lotharius probeerde dit op te lossen door van Theutberga te scheiden en met Waldrada te trouwen en haar kinderen te echten. Dit was mogelijk omdat Waldrada stamde uit Rijnlandse adel. Deze poging bracht hem echter in open oorlog met Theutberga's broer Hugbert (Bosoniden), Lotharius eigen hertog van de gebieden ten zuiden van de Jura (gebergte). Ook Lodewijk de Duitser en Karel de Kale werkten Lotharius tegen omdat zij hoopten te profiteren als hij zonder wettige erfgenamen zou komen te overlijden. De kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders die de scheiding van Theutberga en het huwelijk met Waldrada konden toestaan of verbieden, werden volledig door de verschillende politieke belangen gemanipuleerd. Door al deze verwikkelingen was Lotharius niet in staat om zijn koninkrijk effectief tegen de plunderingen door Vikingen te verdedigen, waaronder de bekende plunderingen van Dorestad.
Een overzicht van de gebeurtenissen:
• 857: Lotharius wil scheiden van Theutberga en verstoot haar. Hij komt daardoor in conflict met Hugbert.
• 858: Lotharius probeert twee problemen tegelijk op te lossen en beschuldigt Theutberga en Hugbert ervan vroeger
incest te hebben gehad, waarna Theutberga door een abortus onvruchtbaar zou zijn geworden. Theutberga doorstaat echter een waterproef en bewijst daarmee haar onschuld in deze zaak. Een veldtocht van Lotharius tegen Hugbert mislukt. Lotharius onderkent dat de meest zuidelijke delen van zijn rijk daardoor onbestuurbaar zijn en geeft Moûtiers en Belley aan zijn broer Karel, in ruil voor steun.
• 859: Lotharius geeft het hertogdom van Hugbert aan Lodewijk de Duitser of aan zijn broer Lodewijk (bronnen zijn hierover onduidelijk). Zijn broer Karel benoemt Lotharius tot zijn erfgenaam.
• 860: Theutberga wordt opgesloten in een klooster maar weet te ontsnappen en vlucht naar
Karel de Kale.
• 862: met toestemming van zijn "eigen" bisschoppen (de bisschoppen van
Keulen en Trier zijn naaste verwanten van Waldrada) scheidt hij van Theutberga. Als argument voert hij aan dat zijn relatie met Waldrada al voor 855 een wettige basis had, op grond van het gewoonterecht, en dat zijn huwelijk met Theutberga daardoor bigaam en dus ongeldig is. Lotharius trouwt met Waldrada en zij wordt tot koningin gekroond.
• 863: na de dood van zijn broer Karel erft Lotharius slechts een het kleine noordelijk deel van diens koninkrijk tot aan
Vienne. De rest van Karels koninkrijk komt in bezit van zijn broer Lodewijk. Een synode in Metz bevestigt Lotharius' scheiding en huwelijk met Waldrada. De paus veroordeelt Lotharius handelen echter en excommuniceert Waldrada en de bisschoppen die de scheiding steunden. Zelfs een belegering van Rome door Lotharius' broer Lodewijk doet de paus niet van gedachten veranderen. Lotharius neemt wraak op Karel de Kale, de man achter het verzet van de paus, door Karels weggelopen dochter Judith onderdak te bieden.
• 865: onder dreiging met excommunicatie neemt Lotharius Theutberga weer terug als vrouw. Die geeft op haar beurt te kennen dat ze wil scheiden maar de paus geeft daarvoor geen toestemming.
• 866: de paus heft de excommunicatie van Waldrada op.
• 869: Lotharius reist naar Rome om zijn zaak te bepleiten bij de nieuwe paus. Die zegt toe de kwestie opnieuw in overweging te zullen nemen. Lotharius sterft echter op de weg terug aan
malaria, samen met een groot deel van zijn gevolg. Zijn kinderen worden onwettig verklaard en Karel de Kale en Lodewijk de Duitser verdelen zijn koninkrijk bij het verdrag van Meerssen.

Familie en nageslacht

Lotharius was zoon van Lotharius I en Irmgard. Lotharius had een buitenechtelijke relatie met Waldrada (ca. 840 - na 869). Waldrada werd uiteindelijk non in Remiremont. Lotharius en Waldrada hadden de volgende kinderen:
Hugo (ca. 857 - na 895), hertog van de Elzas
Gisela (ca. 862 - 907), trouwde Godfried, hertog van Friesland
Bertha (ca. 863 - 8 maart 925), trouwde eerst Theobald van Arles, neef van Theutberga en zoon van Hugbert, en daarna Adalbert II van Toscane. Na diens dood regent van Toscane. Begraven in de Santa Maria, Lucca.
• Ermengard (- ca. 897), non in Santa Giustina, Lucca.
Notitie behorende bij Waldrada (Partner 1)
Waldrada (circa 840 - na 869) was de favoriete vrouw van de Karolingische koning Lotharius II. Waldrada en Lotharius waren echter niet voor de Kerk getrouwd.
Waldrada stamde mogelijk uit een adellijke familie uit het Maas-Moesel gebied. Er zijn echter ook andere theorieën over haar afkomst.
Het in 855 gesloten kerkelijk huwelijk van Lotharius met
Theutberga bleef kinderloos. Vanaf 857 tot zijn dood in 869 probeerde Lotharius tevergeefs van Theutberga te scheiden om zo een kerkelijk geldig huwelijk met Waldrada aan te kunnen gaan. De scheiding werd met name door paus Nicolaas I geweigerd. Nicolaas I verklaarde een Frankisch concilie, dat zich voor de gevraagde scheiding had uitgesproken, ongeldig. Hij excommuniceerde de afgevaardigden en verklaarde de besluiten van het concilie nietig. Een belegering van Rome door de Karolingers deed hem niet op zijn beslissing terugkomen.
Lotharius II en Waldrada hadden vier kinderen:
Hugo (855/860 - 900), hertog van de Elzas
Gisela van Lotharingen (ca 860/865 - 907), vrouw van Godfried de Noorman, daarna abdis van Nijvel en van Fosses
• Bertha van Lotharingen (863-925), gravin van Arles en gravin van Toscane
• Ermengarde (- 6 augustus na 895/898), non
In 865, onder dreiging met excommunicatie neemt Lotharius Teutberga weer terug als vrouw. Die geeft op haar beurt te kennen dat ze wil scheiden maar de paus geeft daarvoor geen toestemming. Een jaar later heft de paus de excommunicatie van Waldrada op.
Lotharius reist in 869 naar Rome om zijn zaak te bepleiten bij de nieuwe paus. Die zegt toe de kwestie opnieuw in overweging te zullen nemen. Lotharius sterft echter op de weg terug aan malaria, samen met een groot deel van zijn gevolg. Zijn kinderen worden onwettig verklaard en
Karel de Kale en Lodewijk de Duitser verdelen zijn koninkrijk bij het Verdrag van Meerssen.
Na de dood van Lotharius trok Waldrada zich terug in de
Abdij van Remiremont, waar zij ook werd begraven.
Notitie behorende bij Theutberga (Partner 2)
Theutberga (voor 840, na 869) was een Frankische edelvrouw. Zij was een dochter van Boso van Arles en de vrouw van Lotharius II, de koning van Midden-Francië.
Over de jonge jaren van Theutberga is niets bekend. Zij trad in het licht van de geschiedenis, toen zij in november 855 de
Frankische koning Lotharius II huwde. Het huwelijk zou kinderloos blijven.
Vanaf 857 vocht Lotharius II voor een echtscheiding. Drie jaar lang probeerde hij zijn doel voor seculiere rechtbanken te bereiken. Toen dit niet lukte riep hij vanaf 860 de kerkelijke rechtbank te hulp. De scheiding moest voor Lotharius II mogelijk maken zijn geliefde
Waldrada in het huwelijk te treden. Een politieke motivatie wordt in zijn controverse met Theutberga's broer Hugbert gezien. Daardoor zou de scheiding aan politieke relevantie hebben gewonnen, aangezien de verschillende heersers zich aan de zijde van een van de twee partijen schaarden.
Op de
synode van Metz werd de echtscheiding bevestigd. Hier spraken paus Nicolaas I en de aartsbisschop van Reims Hincmar zich tegen uit. Zij vochten de scheiding aan door Lotharius II te excommuniceren. In 865 werd Lotharius II gedwongen om Theutberga weer op te nemen. Een verzoek tot echtscheiding door Theutberga werd in 867 afgewezen.
Het huwelijk eindigde pas door de dood van Lotharius II in 869. Na de dood van Lotharius II trok Theutberga zich terug in de
abdij van Sint-Glossinde in Metz. Zij stierf als abdis van dit klooster.
Laatst bijgewerkt 3 november 2014Gemaakt 23 december 2021 met 'Reunion for Macintosh'